Obserwatorzy

wtorek, 21 marca 2017

DZIEŃ TEATRÓW LALKOWYCH









               Teatr lalek ma swoje początki w obrzędach kultowych. Podobno najwcześniejsze ślady teatrów lalkowych odkryto w starożytnym Egipcie. Nieco późniejsze pochodzą z Azji. W legendach Indyjskich pierwszym twórcą teatru lalkowego był sam Brahma, który stworzył teatrzyk dla swej żony Saraswati. Ponieważ ta zaniedbywała swoje obowiązki, oglądając bez przerwy przedstawienia, Brahma zesłał teatr i lalkarzy na ziemię. W Indiach teatr lalkowy opierał się w dwóch nurtach - trójwymiarowych marionetek  i płaskich lalek teatru cieni.


                  Teatr lalek w Europie rozwijał się równolegle z teatrem żywego aktora, był znany w starożytnej Grecji i Rzymie.
W średniowieczu znowu wrócił do obrzędów religijnych jako jasełka i misteria Wielkanocne. Równolegle do religijnego istniał repertuar świecki, zwykle komediowy.

                  Szczególnym powodzeniem cieszył się teatrzyk lalkowy w okresie od XVI do XVIII w. Powstało wtedy wiele komedii i związanych z nimi charakterystycznych lalek jak Poliszynel we Francji, Pulcinella we Włoszech czy Punch w Anglii.
           Teatry lalkowe wystawiały objazdowe trupy posługujące się składanymi teatrzykami podobnego typu.




                    Przedstawienia oglądali wszyscy, ale były one skierowane do dorosłego widza. Dopiero w połowie XIX w. dostrzeżono edukacyjne walory teatrów lalkowych i zaczęły powstawać przedstawienia skierowane do dziecięcej widowni.
Początki teatru lalkowego w Polsce datuje się na XV w. i wiążą się z szopką, a pierwszym wymienianym lalkarzem jest Waśko z Wilna. Pierwszy stały teatr lalek dla dzieci w Polsce powstał w 1900 w Warszawie . Był to Teatr Lalek M. Weryho).



W teatrze lalkowym wyróżnia się kilka typów lalek:
  • pacynki, nakładane na dłoń aktora i poruszane palcami, 


     
  • marionetki poruszane od góry nitkami i drucikami, 


     
  • jawajki poruszane od dołu ręką animatora oraz za pomocą drutów, 



  • kukiełki poruszane od dołu, 


     
  • lalki teatru cieni poruszane za pomocą kijów i widzialne na oświetlonym 
     ekranie,



  • lalki bunraku – trzech lub czterech mężczyzn ubranych na czarno odgrywa wspólnie marionetki, które dzięki temu mogą osiągać do trzech metrów wysokości. 


            Dzisiaj , jednymi z najbardziej znanych na świecie lalek teatralnych są Muppety rozsławione przez amerykańską telewizje w programie The Muppet Show.




            Ja na dzisiejsze święto chcę Wam przypomnieć moją pacynkę – Babcię Czerwonego Kapturka 



          I przedstawić nową , własnoręcznie przerobioną lalkę. Głowa pochodzi od kukiełki papie mache, ubranko dorobiłam z filcu.

                         Tak wyglądała głowa 




                        

                       A tak Dosia – Gosposia




Wiadomości i zdjęcia z sieci.

28 komentarzy:

  1. Dosia gosposia rewelacyjna...Jaką ty masz wiedzę!Pokłony!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Wiedza jest dostępna w Internecie, tylko trzeba poszukać :)

      Usuń
  2. Znow dowiedzialam sie wielu fantastycznych rzeczy <3 U mnie jedyna pacynka jest Kot na reke <3 :D

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Posiadam tylko pacynki i kukiełki, i to raczej z teatrzyków dla przedszkolaków. Marzy mi się prawdziwa teatralna lalka, słusznych rozmiarów.

      Usuń
  3. Jakie urocze! Zarówno Babcia Kapturka jak i Dosia!
    Masz taką dużą wiedzę...dziękuję i pozdrawiam :-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Wiedza z Internetu, zawsze warto coś wiedzieć o lalkach, które się posiada. :)

      Usuń
  4. Always a pleasure to visit. Have a great weekend. Blessings, Martha

    OdpowiedzUsuń
  5. Bardzo ciekawy wpis. Dzięki :) Uściski :)))

    OdpowiedzUsuń
  6. Z przyjemnością przeczytałam posta i usystematyzowałam sobie własną wiedzę w temacie ;-) Ja mam tylko jedną marionetkę z Sycylii i ... coraz mniej czasu na przedstawianie moich perełek ;-S
    Dosia wyszła Ci fantastycznie!!!
    PS. Widzę, że mam dużo czytelniczych zaległości na Twoim blogu ;-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tym bardziej mi miło, że znalazłaś czas na odwiedziny u mnie :)

      Usuń
  7. Ayyy, przegapiłam ten dzień a mam nawet dwie pacynki. Jedną zrobiłam sama na szydełku,a druga jest z Ikei:) Marionetkę kiedyś zrobiłam z modeliny jak byłam mała:)
    Dosia odżyła! Świetnie sobie poradziłaś z głową i Babcia fajna jest.Bawisz się czasami swoimi pacynkami, bo ja tak?:)
    Buziaki!:))

    OdpowiedzUsuń
  8. Dosia jest super :)
    Bardzo ciekawy post, wiele ciekawych rzeczy się dowiedziałam :)
    Nie zdążyłam na czas :/ znowu :/
    Zrobie posta winnym terminie :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Myślę, że w przyszłym roku zmniejszymy liczbę świąt do jednego na miesiąc:)

      Usuń
  9. Babcia z Gosposią urocze :)))

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. A wiesz, że kiedyś uważałam biedną , poczciwą babcię za babę Jagę? :)

      Usuń
  10. Ciekawe bardzo. Muszę odgruzować moje lalki a mam kilka pacynek i dwie na sznurkach - ino w jakim pudle oto jest pytanie?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ano właśnie, jak lalki trafiają do pudeł, to prawie jak w grób. Nie można na czas znaleźć. Poupychałam w pudłach gadżety , bo się w domku nie mieszczą i ozdoby bożonarodzeniowe odnajduję przed Wielkanocą. :)

      Usuń
  11. Sympatyczna pacynka! Lubię ręcznie wykonane pacynki! :-) Interesujące informacje na temat teatrów lalkowych. Ja, przyznam szczerze, nie miałam kiedy poświętować tego dnia, aby dodać do bloga adekwatny post. Niemniej jednak miło jest zajrzeć do Ciebie - tutaj zawsze znajduję wspaniałe ciekawostki :-) Buziaki!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dzięki, ponieważ zaproponowałam zabawę czuję się w obowiązku podtrzymywać temat. Pozdrawiam. :)

      Usuń
  12. Czy przypadkiem na pierwszym zdjęciu to nie Jacek i Agatka? Kiedy byłam mała, to jeszcze czasami puszczali powtórki tych bajek. Świetny post. Można się dowiedzieć wielu ciekawych rzeczy.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Masz rację, to te kultowe pacynki. Marzę o nich. Już myślałam, żeby zdobyć drewniane kulki i poprosić kogoś zdolnego, aby mi buzie wymalował. Czarne rękawiczki już mam, jeszcze trochę białego celuloidu na kołnierzyki.

      Usuń
  13. Pacynki i marionetki to moje ulubione, jako dziecko uwielbiałam teatry lalkowe:)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W teatrze lalkowym byłam pierwszy raz już jako dorosła osoba, za to kiedyś w telewizji można było oglądać prawie co tydzień lalkowy teatr telewizji Wiolinek. Na bajkę zapraszali Kubuś i Agnieszka. Piosenkę pamiętam do dziś.

      Usuń